Chương 22
Rắc rối cách mạng
M
|
ỗi ngày, anh đến phòng
cảnh sát ở Sadovaya ngồi chầu chực hàng nhiều giờ để xin được cấp giấy xuất cảnh đặc biệt cho anh và Galina.
Văn phòng lúc đóng lúc mở dưới trách nhiệm
của một tên lính râu ria rậm rạp một bên
cánh tay đeo băng đỏ. Sàn nhà thật là dơ dáy, và tên lính coi sóc văn phòng cứ
luôn miệng khạc nhổ quanh cái bàn nơi hắn ngồi tạo thành một vòng đờm dãi đông
cứng kinh tởm. Lâu lâu có một viên cán bộ xuất hiện bất chợt, hắn
xem xét sơ qua đống hồ sơ
ngày càng chồng chất trên bàn. Mỗi khi hắn tới, Edwin lại quan sát thêm phần bực bội khi nhìn hắn cứ lật qua lật lại hồ sơ giấy tờ từng cái
một, đoạn hắn xếp lại thành đống như cũ. “Ngày mai trở lại”. Hắn cứ nói thế, rồi
đứng dậy rẽ qua đám đông người đang ngồi chờ đợi trong phòng và bỏ đi.
Lãnh sự quán không thể giúp đỡ Galina rút
ngắn luật lệ thủ tục. Thực ra, họ dường
như có rất ít hay không còn quyền hạn gì
nữa đối với cái chính quyền bát nháo hiện
đang cai trị thành phố này. Galina buộc
phải xin giấy phép xuất cảnh theo lối thông thường. Ở văn phòng lãnh sự, mọi
người đều lúng túng không biết chắc phải làm đơn tới cơ quan nào để có giấy phép hợp lệ chính
thức. Chính quyền lúc này ở trong trạng thái liên tục thay đổi, phương cách làm
việc cũng thế. Họ bảo họ có thể giúp Edwin. Giấy phép lưu trú của anh có ấn ký
của toà đại sứ. Nhưng với Galina thì không.
Họ bắt đầu cạn tiền. Căn phòng đang ở, thật
kỳ lạ, vẫn được trả tiền thuê từ một
ngân hàng Mạc Tư Khoa, nhưng giá cả thực
phẩm và nhiên liệu đã tăng lên khủng khiếp, và anh bắt đầu lo lắng
là họ sẽ bị kẹt lại tại thành phố này mà không có thức ăn uống và không lối
thoát. Một hôm, anh kẹp một tờ hai mươi lăm Rúp vào giấy phép cư trú của Galina
và ngồi chờ cho đến khi được kêu tới bàn
giấy. Tên cán bộ mở giấy ra coi, hơi do dự rồi gấp nó lại.
- Giấy phép xuất cảnh của anh sẽ được ban
hành. Ngày mai trở lại.
- Dạ còn cái kia nữa, cho cô Barshingskaya
thì sao ạ?
Hắn ta vuốt thẳng đồng hai mươi lăm Rúp, và
chẳng cần giấu diếm bí mật, đút nó vào túi áo trên ngực.
- Ngày
mai đến. - Hắn nói. - Người đàn bà ấy phải tự
mình đến. Ngày
mai, chúng
tôi sẽ coi lại.
Anh vội vã trở về nơi trú ngụ, lần đầu
tiên trong lòng cảm thấy lạc quan kể từ
khi đến đây sống. Anh hân hoan đến độ không để ý tới tiếng chửi thề bực bội của
lão gác cửa, lão đã không them nói chuyện với anh kể từ hôm anh buộc phải cắt bỏ tiền típ hàng tuần anh vẫn thường
cho lão.
- Ngày mai. - Anh la lên khi lao vào cửa phòng. – Ngày mai
em đi đến văn phòng và sẽ được cấp giấy
phép. – Anh bỗng ngưng lại và nhận thấy đôi mắt của Galina đỏ lên và hai vai rũ xuống một cách chán nản.
- Có chuyện gì vậy? – Anh hỏi.
Có hôm cô thật tuyệt vời. Cô lau chùi dọn dẹp
nhà cửa, nấu nướng, nghe nhạc, sung sướng rạng rỡ như là cô không bao giờ mơ ước
gì hơn là làm vợ anh. Trong những ngày này, anh bắt đầu tin tưởng rằng chỉ cần
anh cố gắng đưa cô trở về lại Anh Quốc và có một công việc ổn định giữa thời buổi
hỗn loạn của chiến tranh, hai người có thể thực sự lấy nhau và sống chung trong
một căn nhà nhỏ, sinh con đẻ cái và sinh hoạt như những người khác. Và rồi, lại
có những lúc, cô trở nên xa cách anh, buồn chán và không kiềm chế được.
- Em
quá chán chường cuộc sống này. Chắc
chắn phải có một nơi khác, một nơi nào đó thích thú hơn. Ở đây buồn thúi ruột.
Em ghét lắm rồi.
Cô
không còn có thể làm anh tổn thương như trước nữa. Anh yêu cô, cần cô,
nhưng sự tôn sùng, niềm say đắm đến mê mẩn tâm
thần đã không còn. Nhưng trong một
mối lương duyên mang tính giao ước, tình
yêu anh dành cho cô lại sâu đậm hơn, bền bỉ hơn cái tình yêu mê muội ngày trước
ấy. Cô giờ đã suy nhược, cả tâm hồn lẫn thể xác. Và mặc dù với cá tính ương ngạnh bướng bỉnh và ích kỷ, không tự
bảo vệ được mình, cô đã không hiểu vì sao
mình không có bạn bè, dù cô nói mình rất cô đơn. Cô không hiểu vì sao
ông Heikki bỏ rơi cô, vì sao Edwin không
gần gũi xác thịt với cô sau vụ đi phá
thai nữa. Đôi khi anh tự hỏi không biết chuyện gì xảy đến khi cô về già, khi dục
tính đã cạn, khi sự nhõng nhẽo ranh ma của
cô thời còn trẻ trở nên thứ gái nạ
dòng dai như giẻ rách, anh biết mình, dù
thế nào, vẫn sẽ yêu cô.
- Chuyện gì? Anh lại hỏi lần nữa, và cô nhào vào
ngực anh khóc nức nở.
- Họ
không ưa em. – Cô nói, - Những người sống trong toà nhà này, họ không thích em.
Bà Dolgurova hôm nay không thèm
nhìn mặt em. Còn lão gác cửa, lão nhổ nước
miếng khi em đi vào.
- Đó
là vì anh đã không cho lão tiền típ nữa. - Edwin nói. - Chỉ có thế. -
Anh cố tình loại ra khỏi đầu những ý nghĩ khác. Anh biết tâm trạng của
thành phố lúc này. Nó thay đổi từng giờ, nhưng có một điều chắc chắn: Bất cứ ai được cho là kẻ giàu có, bọn tư sản
hay có đặc quyền đặc lợi đều có thể bị cướp giựt. Bởi điều kiện trong thành phố trở nên xấu đi,
ngày càng có nhiều kẻ đi cướp bóc người giàu có hơn. Cho tới bây giờ, mới chỉ
có những người giàu nứt đố đổ vách, những
người sống trong các biệt thự và các toà nhà
loại sang dọc hai bên Newsky phải chịu đựng. Nhưng khi tình trạng vô
chính phủ lan rộng , những người chỉ cần
có một căn hộ xinh xắn và mặc áo lông
thú, đeo nữ trang trên người cũng có thể bị nguy.
- Anh đã bảo em rồi. – Anh nóng nảy nói.
- Đừng mặc áo khoác bằng da hải cẩu hay
đeo nữ trang khi ra đường. Hãy ăn mặc
trơn tru, bình dị thôi. Làm sao chúng ta có thể làm cho thiên hạ tin mình sắp cạn tiền khi em
trông giống như… - Anh ngưng lại giữa chừng
vì không muốn nói cô giống như cái gì. Cô trông chẳng giống vợ của một anh thủy thủ tí nào.
- Nếu em
nhìn không xinh đẹp, vậy em chết đi cho rồi. – Cô nói thật đơn giản làm anh nổi xung muốn đập
cho cô một cái. Nhưng có đánh cô cũng chẳng
tốt đẹp gì hơn.Trước đây đã có lần anh đánh cô vì sự ngu ngốc của cô làm anh giận
điên lên. Cô đánh trả lại anh, rồi đổ sụp xuống khóc lóc, van nài anh tha thứ.
Điều đó làm anh cảm thấy như mình đá một
con chó.
- Ngày mai chúng ta đi tới văn phòng , và cầu
Chúa phù hộ, em sẽ được cấp giấy xuất cảnh. Rồi chúng ta sẽ cố bán đi đôi bông tai kim cương của em một lần
nữa để mua vé xe lửa cho em. Anh chỉ còn vừa đủ tiền cho vé của anh.
- Dạ! – Tâm trạng cô lại thay đổi. - Dạ! Chúng ta sẽ bán nó đi và đi khỏi chỗ kinh khiếp này. Em không bao giờ muốn trở lại
nước Nga nữa. Ước chi em đã không đến. Em ghét nơi này.
- Và vào ngày mai, khi đi đến văn phòng, em phải
ăn mặc thật giản dị, giống như một người đàn bà nghèo đàng hoàng tử tế, nhớ
chưa?
- Đương nhiên rồi, Edwin yêu quí! Đương nhiên
em sẽ ăn mặc xuềnh xoàng chất phác, và khi đã có giấy rồi, chúng ta sẽ ăn mừng.
Chúng ta sẽ đến một nhà hàng để ăn mừng. Em đã ngán đến cần cổ cứ phải nấu nướng thứ đậu và củ cải chết tiệt. Chúng ta sẽ ăn
trứng cá caviar và thịt gà cốc lết, sẽ có bánh ngọt và rượu vang, thật
nhiều rượu. Chúng ta sẽ ăn mừng, phải không anh?
- Chúng ta sẽ ăn mừng. - Trong tình trạng hiện tại của thành phố, anh
thấy thật khó để chiều ý cô. Anh lo nghĩ về cô liên miên, về những rắc rối cô có thể gặp khi không có mặt anh bên cạnh lo
liệu cho cô.
- Anh sẽ đến lãnh sự quán trước vào buổi
sáng, - Anh cần tìm hiểu xem các chuyến xe lửa khởi hành vào những giờ
giấc nào, và có bất cứ hành khách người Anh nào trên chuyến đó không. Nếu có một
nhóm đi chung sẽ tốt hơn, an toàn hơn. Anh cũng cần phải coi vé xe của chúng ta
sẽ đưa chúng ta đi được đến đâu, và bao nhiêu tiền mình sẽ cần khi qua bên kia biên gíới. Anh phải chắc chắn
mình có đủ thực phẩm và giấy tờ hợp lệ.
Em phải gặp anh ở tại văn phòng. Galina, nhớ đến sớm.
Và xin đừng
mặc áo khoác da thú
và đeo
kim cương.
- Em
sẽ làm bộ nhát như
con chuột nhắt. - Cô nháy mũi rồi kiễng
chân xoay một vòng quanh phòng làm anh thở không ra hơi vì sự quyến rũ của cô.
Khi anh đến phòng di trú, tim anh như rụng
xuống.
- Anh đã bảo ăn mặc cho giản dị kia mà! – Anh
rít lên, môi mím chặt.
- Thì em mặc rồi đó. Edwin. Anh bảo em đừng mặc áo da thú hay đeo kim cương, vì thế em mặc cái
áo tầm thường chết tiệt này. Còn mũ và khăn quấn cổ vì trời quá lạnh.
Cái áo khoác đen với mũ và khăn quấn cổ màu cát, đôi giày cao cổ bằng da và đôi găng
tay đắt tiền. Trên tai cô đeo những viên đá thạch lựu màu đỏ mà đối với đám quan chức mới thuộc giai cấp bần cố nông,
họ tưởng đó là những viên ngọc ru bi quý giá. Tên dân quân đeo băng đỏ rõ ràng cứ
liếc trộm nhìn cô.
Họ ngồi chờ hai tiếng đồng hồ, cuối
cùng tên cán bộ công an đến. Hắn trừng mắt
nhìn Galina khi bước
đến bàn giấy,
rồi bắt đầu lật
giở giấy tờ ra.
- Barshingskaya!
Hai người đứng dậy bước tới.
- Quốc tịch?
- Người Anh.
- Tại sao lại có tên Barshingskaya?
- Cha tôi là người Nga.
- Cô giàu có lắm hả?
Tim
Edwin như héo đi.
- Không
đâu. Tôi làm gì có
tiền.
- Cô ăn mặc như một kẻ giàu có… - Rồi hắn nói chữ gì đó Edwin không hiểu, nhưng
anh có thể đoán ra ý nghĩa của nó. Tên công an bắt đầu nói rất nhanh, nhanh đến
nỗi Edwin không thể hiểu. Anh chỉ bắt được
vài từ “ cha” và “ nhiệm vụ” và nhiều lần
từ “nước Nga”. Galina xanh mặt, người cô co rúm lại trước bàn giấy. Tên công an
đứng dậy nghiêng mình tới trước. Khuôn mặt hắn tỏ ra đầy ác cảm. Hắn cầm lấy tờ
đơn ném vào người cô. Rồi hắn quay qua
Edwin.
- Anh có thể đi. Anh được phép. Còn cô ta
thì không. Cha cô ta là người Nga. Cô ta
phải ở lại phục vụ đất nước mới.
Edwin cầm giấy tờ của anh
lên với đôi
tay run rẩy.
- Anh đã lấy tiền rồi. – Anh nói. – Anh muốn
tôi báo cáo anh nhận hối lộ à?
Hắn cười khinh bỉ.
- Cút đi.
Anh được phép đi. Cô ta không được.
Galina đã bỏ đi ra ngoài. Khi anh bước ra,
cô đứng dựa vào tường.
- Nó bảo em là một con đĩ. – Cô nói. - Nó nói em là con đĩ người Nga đang lừa bịp để tìm cách ra khỏi nước Nga. Nó
nói giấy lưu trú của em là giả mạo, hoặc nếu không giả mạo thì do một trong những tình nhân của em cấp cho. Hắn còn nói không
ai là người Anh lại có cái tên là
Barshingskaya. Và rằng cho dù mọi lời em nói là sự thật, thì em bắt buộc
phải ở lại để phục vụ nước
Nga.
Cô quá sốc đến không khóc nổi thành tiếng.
Đôi mắt đen nhìn anh như bị đốt cháy,
trông lại rối rắm và khiếp sợ.
- Edwin! Chúng ta phải làm gì bây giờ?
- Anh không biết. Bây giờ trở về nhà đã.
Họ bước đi qua đường phố không nói năng.
Trên cây, cành lá đã rụng trơ trọi và cơn mưa lạnh buốt bắt đầu. Mùa thu ngắn
ngủi đã đi qua, chẳng bao lâu nữa tuyết sẽ rơi, họ sẽ phải mua trữ nhiên liệu một
số lượng lớn.
Khi họ đi ngang người gác cửa, lão bước ra
cửa la lối với họ. Lần này, Edwin nhận ra được lời lão. Cũng là những từ tên
công an mới nói.
- Có phải lần nào em ra ngoài lão cũng nói thế? – Anh hỏi cô, mắt vẫn nhìn thẳng
phía trước.
- Phải!
- Và có phải vì thế mà bà Dolgurova và không
ai ở trong toà nhà này giờ muốn nói chuyện với em nữa ?
- Em không biết. Họ vẫn thường nói chuyện với
em khi có ông Heikki ở đây .
Và khi Heikki đi, những người khác bắt đầu
đến, không chỉ mình Edwin. Bà Dolguvora
có nói chuyện với anh. Phải thôi, bà ấy chấp nhận anh, cho dù chuyện tình
họ thế nào, anh và ông Heikki cũng
có phần trong đó. Điều đó có vẻ
công minh và đáng phục nếu cô ta chọn sống
như thế. Nhưng rồi những người đàn ông khác đến, đám sĩ quan, bọn đại thương
gia. Bao nhiêu người đến? Đến bao nhiêu
lần? Và rồi anh tới ở luôn. Ở vài khu vực, điều đó có thể cho qua. Chẳng hạn
nơi ở của Lizka, chẳng ai đặt thành vấn đề. Đó là cộng đồng dân giả bao gồm các
thành phần nghệ sĩ, học sinh sinh viên, những người thuộc thế giới hạng hai.
Nhưng ở Borovaya thì khác. Đây là một nơi được trọng vọng, là nơi cư ngụ của những
gia đình thượng lưu giàu có.
Khi họ đã vào trong phòng, Galina dựa lưng
vào cánh cửa, mắt nhắm lại. Rồi cô bát đầu tháo gỡ những kim cài trtên mũ xuống.
- Chúng ta phải thay đổi chỗ ở. – Anh nói. –
Chúng ta
đến tìm một căn
phòng ở
gần chỗ
Lizka.
- Không được đâu anh. Ông Heikki vẫn trả tiền cho chỗ này. Nếu chúng ta đi, chúng ta sẽ phải tự trả tiền thuê mướn.
- Và rồi mặt cô bỗng tươi lên.
- Ồ! Dĩ nhiên rồi! Heikki. Ông Heikki sẽ lo chuyện giấy tờ cho em. Ông ấy đã lo liệu khi đưa em về đây. Thế nào ông ấy cũng
có cách lo liệu được. Ông giàu có, ông sẽ có thể tìm cách hối lộ đúng người.
Chúng ta sẽ đi Mạc Tư Khoa tới gặp Heikki. Em có địa chỉ của ông. Và rõ ràng
ông ấy vẫn còn giàu có lắm, bởi ông vẫn
chi trả cho căn phòng này hàng tháng.
- Em không thể tới gặp Heikki. Em phải biết rằng
em đã gây ra bao tai hoạ. Ông ta suýt mất đứa con trai và công việc làm ăn chỉ
vì em. Làm sao em có thể đến nhà và nhờ ông ta giúp?
- Vậy thì anh phải đi. Anh phải đến nhờ ông ấy. Chúng ta sẽ đi Mạc Tư Khoa, và anh sẽ đến nhà ông ấy. Rồi ông ta sẽ sắp xếp cho
chúng ta xuất cảnh từ Mạc Tư Khoa. Công an ở đó chắc là khác ở đây. Heikki sẽ
lo cho chúng ta lưu trú hợp pháp ở Mạc
Tư Khoa và đưa chúng ta ra khỏi đất nước
này.
Heikki Rautenberg đã nói là ông ta không
bao giờ muốn thấy mặt anh nữa, nhưng thời gian đó chưa có cuộc cách mạng, chiến
tranh cũng không có. Và anh mong muốn đưa Galina ra khỏi chốn này trước khi có
chuyện không lành xảy đến với cô. Tất cả những hương vị thơm ngon và những cảm giác tốt đẹp dường như không còn quan trọng khi đường
phố đầy rẫy những hỗn loạn và bắn giết. Ưu tiên số một của anh bây giờ là đưa Galina
đi ngay trước khi cô bị xử lý tại chỗ.
- Được rồi! – Anh nói. – Chúng ta sẽ đi Mạc
Tư Khoa. Chúng ta không thể trở lại xin giấy di chuyển trên xe lửa. Chúng ta đành phải thử thời vận
và hy vọng không bị bắt giữ. Giờ đi thu xếp hành lý đi ngay.
Nhà ga Nicholas còn dơ bẩn hơn bất cứ nơi
nào trong thành phố Petrograd. Hàng trăm
dân quê, công nhân nhà máy, lính tráng và thủy thủ trong bộ đồng phục
không nút áo nằm dài trên sàn chờ xe lửa. Thềm ga lầy lội bùn đất mùa thu lẫn
lộn với những mẩu tàn thuốc lá. Khắp nơi
truyền đơn và giấy tuyên truyền bị giẫm đạp lên thành sình lầy nhão nhoẹt nhơ nhớp.
Mất hai tiếng đồng hồ anh mới mua được vé,
và vào lúc đó, Galina gần như ngất xỉu vì phải đứng quá lâu. Anh nhìn gương mặt
như không còn một chút máu của cô và lo lắng, không biết cô có thể chịu đựng nổi
hành trình này không. Cuối cùng, anh tìm đưọc một chỗ ở phía sau một ki ốt bán hàng, và anh sắp xếp cái va li của
cô và cái túi đồ của anh thích hợp để cô
có thể ngồi lên dựa vào nghỉ ngơi. Khi nhân viên quầy vé hỏi anh giấy phép đi
đường, anh đẩy vào một tờ năm đồng Rúp, và không một giây do dự, gã bán vé lượm
nó lên và chìa ra ngoài cửa hai tấm vé.
Lại thêm hơn hai tiếng nữa trước khi chuyến
xe lửa tới nhà ga. Cuộc chiến đấu giành giựt chỗ ngồi bắt đầu. Anh biết rằng nếu
muốn cô chịu đựng nổi cuộc hành trình, anh phải tìm đưọc một chỗ ngồi cho cô.
- Vòng tay em ra
ôm chặt
lấy thắt
lưng của anh và đừng buông ra. Anh nói lớn với cô bằng tiếng Anh. Một tay xách
túi, một tay xách va li, anh chỉ hy vọng cô phải bám chặt vào anh cho dù có bị
xô đẩy cỡ nào. Anh cao lớn, mạnh mẽ, và
trong mấy năm qua thực tế đã dạy anh làm
sao chiến đấu giữa đám đông. Xử dụng cái va li và túi trong tay như vũ khí, anh
vừa thoi vừa vung về phía trước để lấy lối
đi đến bậc cửa toa. Một khi đã có một chỗ đứng trên toa, anh dùng cái túi lèn mạnh
về phía trước rồi quay lại kéo cô lên.
Họ tìm được một chỗ ở hành lang một toa xe
trước đây là toa thượng hạng. Mọi chỗ ngồi đã
bị chiếm hết, và người ta đã giữ
phần luôn cả
những vị trí trống giữa các
dãy ghế.
- Em lại đây. Anh sẽ lấy cái va li làm thành một
chỗ ngồi cho em. Khi xe đã chạy, anh sẽ
tìm thương lượng xem có ai đó bán, mua cho em chỗ ngồi của họ.
Cô buông mình xuống chiếc va li, đầu dựa
vào thành xe. Mặt cô trắng bệch với những gịot mồ hôi rịn ra chảy dài xuống má.
- Em có sao không? – Anh hỏi. Cô mở mắt cố nở
một nụ cười.
- Không lâu nữa mình sẽ tới Mạc Tư Khoa.
Heikki sẽ lo cho chúng ta.
Cô không nhận thức được, anh nghĩ, là hành
trình kéo dài tới mười lăm tiếng đồng hồ với không biết bao nhiêu lần dừng lại trên
đường đi. Anh cho rằng cô không nên biết thì tốt hơn. Nếu có thể hối lộ một ai
đó để họ nhường cho một chỗ ngồi, có lẽ cô có thể ngủ được thì sẽ khá hơn.
Khi xe bắt đầu rời khỏi nhà ga, anh nhớ lại
lần cuối anh đến sân ga này để gặp gỡ
Daisy May trên đường đi Buzulus. Bỗng nhiên anh thấy lại hình ảnh của cô với khuôn
mặt nhỏ nhắn tròn trịa và hân hoan dưới
cái mũ Quaker, với nụ cười, với lo âu, với
điềm tĩnh. Anh bỗng cảm thấy một tia bất chợt thèm muốn có cô bên cạnh,
một Daisy May thực tế, có ý thức, sẽ sẵn sàng giúp anh chăm lo cho Galina, sẽ
biết cách nào đó để ai đó nhường cho một chỗ ngồi vì sự tốt bụng của cô, sẽ làm cho Galina trấn tĩnh lại và giúp cô chịu đựng nổi những gian khổ phía trước.
Một người đàn ông mặc áo lính, quần dân sự
cuối cùng chịu đổi năm Rúp cho chỗ ngồi
của ông ta ở một góc. Tất cả các tiền hối lộ lo lót đã thâm hụt vào khoản tiền riêng của anh, và anh
không dám nghĩ đến chuyện gì sẽ xảy
ra nếu như ông Heikki từ chối giúp đỡ.
Anh đặt va li ngay trước chỗ ngồi và ngồi
lên đó, kéo chân của Galina đặt lên lòng
anh để cô được thoải mái hơn. Cô mặc chiếc áo da hải cẩu trên người, và mặc dù
xanh xao và mệt nhọc, trông cô sang trọng
và khả ái. Một hai hành khách trong toa chòng chọc nhìn cô. Nhưng rồi khi toa xe
lắc lư lăn bánh qua ánh đèn mờ nhạt, mọi người từ từ rơi vào giấc ngủ chập chờn. Sau một hồi
xe chạy, toa xe có vẻ rộng rãi hơn, dường như cái xóc của xe làm họ ổn định vị trí. Lưng
anh đau nhức, và khi nhìn vào Galina, tim anh cũng đau nhức theo. Từ sau trận ốm, cô không bao giờ hoàn toàn bình phục. Chỉ có cách là làm
sao đưa được cô trở về nước, để cô ở lại
quê nhà một thời gian, không khí trong lành và thực phẩm dầy đủ sẽ giúp
cô mạnh mẽ trở lại.
Anh thiếp đi một lúc. Khi thức dậy thấy cô đang nhìn anh.
- Còn bao lâu nữa mới tới, Edwin? Em thấy mình có cơn đau trong người.
- Không lâu lắm. Em cố ngủ đi một
chút. Anh có nước
đây. Uống
chút đi…
Cô nhắm mắt rồi bắt đầu cựa quậy. Họ đã đi
được sáu
giờ với nhiều trạm dừng và thêm
nhiều người được nhét lên xe. Đã hai lần cô nói muốn đi nhà vệ sinh mà anh
không thể đẩy được chỗ trống qua hành lang cho cô. Nếu anh không ngồi lại giữ
chỗ sẽ bị mất ngay. Lần thứ hai cô đi quá lâu đến nỗi anh thực sự lo lắng,
nhưng rồi cô cũng trở lại, trông càng
xanh mét.
Anh lại nhấc chân cô để lên lòng rồi để
tay anh bên dưới hai đầu gối của cô để nâng đỡ. Mặc dù đã qua lớp áo và váy, anh cảm thấy người cô nóng
như lửa.
- Em có muốn cởi áo khoác ra không?
- Em không thể ! – Đôi mắt
cô mở to
nhìn anh với sự chán nản, buồn bã, van
nài anh hiểu cho cô.
- Chuyện gì vậy? – Anh nghiêng người tới
trước và cô thì thào:
- Em lại ốm rồi, anh biết chứ!... Giống như
lần trước. Có gì đó không ổn trong người
em.
Xe lửa bỗng có một cú xóc dữ dội, một tiếng
kót két điếng người, rồi có tiếng la hét lẫn tiếng súng ở bên ngoài. Có ai đó
vén màn cửa nhìn ra, cửa sổ đã bị một phát súng bắn bể nát. Galina hét lên, bên
toa kế cận cũng có tiếng gào của một người đàn bà. Tên lính bán chỗ cho anh cố
đẩy người ở hành lang bước ra cửa.
- Hạ thấp đầu xuống!
Mọi người
co mình lại cúi
gập người
xuống và lắng nghe tiếng súng nổ ngày càng lớn hơn, gần hơn.
- Có
phải bọn Đức không?
- Không phải! Họ nói tiếng Nga mà!
- Có phải đám cộng sản Bôn sê Vích không? Hay
là quân đội của Kerensky trở lại Petrograd?
- Ai mà biết. Im lặng đi ông già.
Cánh cửa ở cuối hành lang bị mở bung ra, một luồng gió lạnh thổi vào
toa xe. Người lính bán chỗ ngồi cho Edwin
nhảy xuống và có nhiều người theo ông ta. Có tiếng nổ lớn nghe từ phía
sau của đoàn tàu xe lửa, tất cả các toa xe rung chuyển dữ dội. Mọi người la hét ầm ĩ, tay cố bám lấy một cái gì. Khi toa
xe đã đứng yên lại, người ta
cuồng loạn
đổ xô ra cửa.
- Bọn chúng cho nổ
cả đoàn tàu. Xuống mau. Xuống mau!
Các túi rương hành lý bị bỏ lại. Edwin bị
đẩy ngã xuống sàn khi những người
khác trong toa cố tràn qua người anh đi
xuống. Anh đứng dậy, chống hai tay vào thành toa, dùng thân mình che chắn cho Galina. Bên ngoài lại thêm nhiều tiếng súng nổ và tiếng
gào thét, bởi những hành khách thoát ra
khỏi toa xe bị đám tấn công nhắm bắn. Lại
có một tiếng nổ lớn nữa từ phía sau.
Edwin cúi xuống bế Galina lên, rồi anh đổi ý.
- Để hai chân em lên ghế hết đi.
Anh nhẹ nhàng nhấc cô lên. Bên ngoài họ đang bắn giết. Nếu anh nhảy xuống
với một cô gái trên tay, chắc chắn anh sẽ là một cái đích hiển nhiên cho họ nhắm bắn. Anh núp
mình xuống bên cạnh cô, rồi đưa tay lục lọi trong túi đồ của anh tìm cái túi da
có cây súng ngắn. Một phát súng nữa xuyên qua cửa sổ làm vỡ bóng đèn trong toa.
- Edwin…! - Giọng cô rên rỉ
trong bóng
tối.
- Anh ở đây. Đừng sợ. Cứ nằm yên.
Lại có tiếng la hét, tiếng súng và rồi một
tiếng gào khủng khiếp từ cánh rừng bên
hông đường rầy. Rồi tiếng súng bắt đầu xa dần. Một hai hành khách mặt xanh
như tàu lá vì sợ hãi bò trở lại toa.
- Edwin!
Anh có thể tìm
cho em một
cái gì đuợc không? Một cái khăn lông hay cái gì tương tự.
Anh lại lục lọi trong bóng tối lần nữa, và kéo ra một mảnh vải, anh nghĩ đó là một
cái áo sơ mi, đưa cho cô. Anh nghe tiếng cô cử động với hơi thở dồn dập.
- Em không nghĩ mình di chuyển được, Edwin. Em
thấy dường như nằm xuống em có vẻ đỡ
hơn. Em nghĩ tốt hơn em không nên cử động nữa.
- Được rồi. – Anh nói với niềm tự tin.
- Mọi người sẽ không trở lại cả đâu. Em
cứ nằm cho đến khi xe chạy trở lại.
Tiếng súng cuối cùng cũng dứt, nhưng tiếng
la hét vẫn còn, và khi anh thò đầu ra
ngoài cửa sổ đã bể kiếng, anh nghe tiếng rên rỉ của những người bị thương nằm
dưới bùn đất dọc theo đường rầy. Xe lửa
từ từ im tiếng khi áp lực của hơi nước tan dần. Edwin biết ngay xe lửa
đang mất năng lực.
- Anh tới phía trước coi có gì sai hỏng, Galina. Anh chỉ đi chừng một
lúc thôi.
- Đừng rời xa em.
- Chỉ giây lát thôi.
Này ông
bạn, ông có thể
bảo đảm coi chừng giùm vợ tôi sẽ không bị
làm phiền chứ? Cô ấy đang ốm nặng. Tôi có bánh mì trong túi. Khi trở lại tôi sẽ
chia cho ông.
Khi mắt anh đã quen với bóng tối, anh có
thể nhận ra một trong hai người trở lại toa
xe có dáng già dặn hơn và mặc quần áo dân sự. Có lẽ ông ta là người tử tế.
Ra tới cửa toa, anh ngừng lại. Bên ngoài
đã im ắng, ngoại trừ tiếng rên rỉ của người bị thương. Anh nhảy xuống khỏi toa
và đi thật sát vào hông các toa xe lần tới phòng máy. Cánh tay của một người
đàn ông lòi ra ngoài ca bin, máu chảy ròng ròng
xuống đất. Phía trên ở bên trong phòng, một cậu bé sững sờ nhìn xuống
thân thể người chết. Một cái đèn độc chiếc treo ở một bên ca bin.
- Ai vậy?
- Người tài xế. Tôi không biết phải làm gì.
Tôi mới chỉ là người đốt lò trong thời gian rất ngắn thôi. Tôi không nghĩ
mình có thể lái đưọc. Ông bảo vệ nói mấy toa phía sau đã bị hư hại. Ông ta thì khá. Ông đang cố tháo chúng ra khỏi đoàn xe.
Cậu ta nói
thật ngắn thật chậm, mặt vẫn hoảng hốt. Cậu còn thật trẻ, quá trẻ cho việc
tổng động viên vào quân đội, chưa nói đến việc phải chịu trách nhiệm giữ
lửa cho đầu máy ở ca bin.
Edwin nhảy lên phòng lái. Mặc dù xảy ra đủ mọi thứ chuyện, sự hốt hoảng, sự lầm
lẫn, lại phải đeo theo một người đàn bà
đau ốm bên mình, anh vẫn thấy một chút phấn khởi đưọc trở lại với công việc cũ lần nữa. Anh nhìn vào cần điều
khiển, hệ thống thắng, hệ thống de lui và các van an toàn. Đây là loại động cơ
bốn thì, hệ thống thắng là loại cắt chéo
và ở vị trí cao hơn anh quen xử dụng.
Tuy nhiên, anh nghĩ mình có thể điều khiển
toa xe.
Cần điều khiển vẫn ở vị trí mở, mặc dù thắng
đã kéo lên và đồng hồ áp suất chỉ ra không có hơi nước. Người tài xế có lẽ đã bị
giết trước khi ông kịp đóng nó lại.
- Ai kéo thắng lên vậy cậu bé? Phải cậu không?
Cậu ta gật đầu.
- Làm tốt lắm, nhưng đáng lẽ cậu phải đóng cần
điều khiển trước.
Thằng bé cứ nhìn anh đăm đăm, mặt không
còn khí sắc dưới ánh đèn lờ mờ và đôi mắt sâu thẳm lối dân quê của nó như đang nhìn
vào khoảng trống.
Edwin đóng cần điều khiển lại, cố gắng để
làm quen với nó. Tất cả các vật dụng này
rất khác nhau. Giống như con nguời, mình phải biết những thói quen và những tật
riêng của chúng. Cái này đã cũ và mòn. Toàn thể xe lửa đã phải chịu bốn năm trời thiếu bảo trì
và bị bỏ bê. Những sửa chữa cần thiết đã không được làm, vì tất cả những
thợ bảo trì và nhân viên phục vụ đã ra tiền tuyến hết. Nhưng
anh vẫn có thể làm.
- Bây giờ, tôi muốn cậu đốt lửa lên. Tôi muốn
có thật nhiều hơi nước nếu chúng ta muốn đi khỏi đây. Nếu không đủ củi, tôi sẽ
yêu cầu hành khách đi lượm một ít quanh đây.
- Củi có đủ. - Cậu bé lắp bắp.
- Được. Bây giờ tôi trở lại phía sau phụ
giúp bảo vệ tháo mấy toa bị hư hỏng ra. Khi tôi làm xong, chúng ta sẽ đưa người bị thương lên xe. Rồi tôi sẽ lái
tới trạm ga kế. Nhà ga nào thế?
- Tver. Tôi nghĩ chúng ta sẽ đến Tver. Giờ có nhiều hơi nước rồi.
Anh nhảy xuống chạy dọc theo các toa xe ngược trở lại sau. Người bảo vệ, một ông
già đang vật lộn vô hiệu quả với thanh gài nối toa. Phía sau của toa xe bị một
cú nổ
nhỏ làm toa xụm xuống mặt
đường.
- Có ai bị thương trong những toa này không?
- Họ là
tù nhân bị chính quyền bắt giữ. Có hai
người đã chết. Số còn lại đã chạy trốn hết. Một người chắc bị chảy máu. Toa sau
cùng chở hàng.
Chỗ nối toa đã bị vặn vẹo, anh phải quay trở lại đầu xe lửa tìm một cái búa. Nhân tiện ghé sơ qua coi chừng Galina, thấy
cô vẫn nằm với đôi mắt nhắm. Khi quay trở lại, anh hỏi người bảo vệ sao ông ta
không có mặt ở toa cuối khi vụ nổ xảy ra.
- Tôi nghe tiếng súng, và tôi biết bọn họ muốn
gì: cướp súng đạn trong toa chở hàng.
Tôi lập tức bỏ chạy ngay. Ở lại đó chờ chết à!
Vài
hành khách mặc đồ
lính trở lại
giúp họ tháo gỡ, nhưng cũng mất đến bốn
mươi lăm phút mới có thể tách xe lửa ra khỏi những toa bị hư hỏng. Rồi
anh bắt đầu xếp đặt lo chuyển người bị thương lên toa
xe. Nhiều hành khách đã tan biến vào rừng, và anh thấy biết ơn vì họ đã
để lại nhiều chỗ trống. Anh treo lên mỗi toa bị hư hại phải bỏ lại một cái đèn,
đó là điều duy nhất anh có thể làm trước khi có một dấu hiệu hoả xa khác. Khi
anh trở về đầu máy, van áp suất đã tăng lên. Anh kiểm soát lại lò lửa rồi mở cần
điều khiển và nhả thắng ra. Bánh xe hơi
trợt đi một chút trên đường rầy trơn ướt, rồi, với một cảm giác hài lòng,
anh thấy đoàn xe từ từ di chuyển.
- Bây giờ cứ giữ nồi hơi
nguyên như
thế.
Anh cứ lo là rất khó khăn để giữ đưọc sức
nén với một cái đầu máy đốt bằng củi gỗ, nhưng dường như là nó chỉ nóng hơn loại than
anh thường xử dụng. Cậu bé, dù còn quá trẻ và thiếu kinh nghiệm, tỏ
ra không tệ.
Anh lái thật chậm, vì không biết đường và
vì tầm nhìn quan sát rất xấu.
- Cậu đã
đi tuyến đưòng này rồi chưa?
- Có rồi, thưa ông!
- Còn cách Tver bao xa?
- Mười bốn, mười lăm dặm, không hơn thế đâu.
- Tôi phải coi chừng cái gì? Có những vị trí khó khăn nào sẽ phải đi qua?
- Trước khi tới được Tver phải qua hai con sông, Tversa và Volga. Chúng
khá gần nhau và có dấu hiệu trên đường trước khi tới.
- Được! -
Anh nói bằng Anh ngữ mà không suy nghĩ, quên là mình đang nói chuyện với
cậu bé người Nga, anh nói với cái đầu máy, kiểu nói đã thành thói quen. - Chạy cho ngon nào, mẹ già! Lăn
nhanh thêm chút nữa coi.
Bỗng anh nhận ra cậu bé
nhìn anh
chòng chọc như đôi mắt cú, anh cười.
- Mình phải nói chuyện với nó để cho nó chịu
chạy.
Anh nói lại câu đó bằng tiếng Nga với cậu bé làm nó
càng nhìn anh tưởng như anh bị điên khùng.
Khoảng mười dặm đường đi qua, anh quên đi
Galina, quên cuộc cách mạng, quên chiến tranh, quên luôn cả những vấn đề khó khăn để tìm đường trở về nhà. Trong mười dặm đường
anh cố nâng niu điều khiển cái đầu máy cũ kỹ lỗi thời lăn theo đường rầy. Cuối cùng cũng tới được
Tver khi bình minh bắt đầu ló dạng, anh nghiêng mình ra khỏi phòng lái cảm thấy
vui hơn bao giờ hết.
Người bảo vệ từ sau đoàn tàu chạy tới trước
và những giọng nói reo hò cảm phục nổi
lên nhưng anh không để ý tới. Anh lấy
cây gậy thọc vào lò lửa đập than ra rồi nhanh tay cào tro ra
khay .
- Kéo đống củi đó về phía trước, chuẩn bị
cho hành trình kế tiếp đi cậu.
Cậu bé cũng có vẻ sung sướng. Anh chàng
khùng này có vẻ kỳ cục và là dân ngoại quốc nữa, nhưng anh ta nói với cái năng
lực đầy chủ quan của một người hiểu biết rất rõ về các loại máy móc. Khi lò lửa
đã ở trong điều kiện khá tốt đủ để giao
lại cho toán lái xe kế, anh leo xuống phòng lái. Người bảo vệ đang cố giải
thích sự kiện một cách cuồng nhiệt và
không minh bạch lắm, và rồi họ xoay
qua thẩm vấn anh. Họ là người Nga, những
kẻ xa lạ, nhưng anh bỗng thấy mình thật
gần gũi họ. Cái tình bạn đồng hành là ở chỗ đó và anh bị đánh động với một làn
sóng của sự mong đợi, của nỗi nhớ nhà, để trở
về lại với thế giới đàn ông, với những người lau chùi, đốt lửa và o bế những cỗ máy vĩ đại,
những người vừa có trách nhiệm lại vừa
dơ dáy và thô tục, đôi khi lại rất dũng cảm. Anh muốn trở lại là một phần tử trong bọn họ. Khi đang cố gắng trả lời các câu hỏi của họ,
anh bỗng nhớ đến Galina, và với mặc cảm có lỗi, anh quay trở lại toa xe.
- Em có thấy đỡ hơn không?
Cô lắc đầu, mắt đầy lệ.
- Em xin lỗi. – Cô thầm thì. – Không
biết sao em lại ốm
nữa, như hồi trước vậy.
Anh vòng tay quanh thắt lưng cố đỡ cô đứng
dậy.
- Hành trình sẽ bị hoãn lại ở đây khá lâu. – Anh nói. - Tốt hơn chúng ta nên bỏ dở chuyến đi và đi
tìm một bác sĩ. Nếu ông ta có thể chữa bệnh cho em cho tới khi mình đến được
Mac Tư Khoa, Heikki sẽ giúp đỡ chúng ta.
- Phải! – Cô
nở nụ cười. –
Heikki sẽ
giúp đỡ chúng ta.
Anh nâng cô đứng dậy và thấy cô mềm nhũn
người trong tay anh. Nhìn gương mặt cô và nhìn xuống vệt dơ bẩn chỗ cô vừa nằm,
với tâm hồn nặng trĩu, anh nhận ra là
không có cách nào có thể tới được Mạc Tư Khoa trong nhiều tuần lễ.
(Xem tiếp chương 23)
No comments:
Post a Comment